Het gebruiken van een e-sigaret/vape is ongekend populair geworden onder jongeren. De snoepwinkel van de tabaksindustrie is, tot grote zorgen van Nederlandse artsen, sterk vertegenwoordigd op TikTok. Massaal vapen creators in hun populaire video’s. Hiermee maken ze (onbewust) reclame voor de tabaksindustrie, promoten en normaliseren ze vapen en helpen ze jongeren aan een dodelijke verslaving. Een collectief van bekende en gerenommeerde Nederlandse artsen, waaronder Diederik Gommers (IC-arts), Wanda de Kanter (Voorzitter Rookpreventie Jeugd) en Noor Rikkers (Kinderlongarts) maken zich grote zorgen en slaan alarm op TikTok. Met persoonlijke en confronterende reactievideo’s op het social-mediaplatform gaan ze het gesprek aan met vapende creators, waaronder Rene Watzema (110K volgers), Robert Rodenburg (130,3K volgers) en Lauren Lois (356,7K volgers).
De artsen slaan alarm
Het doel van de artsen met hun verschijning op TikTok? De creators doen stoppen met het (onbewust) promoten van de schadelijke vapes op TikTok, het social media-platform dat vooral jonge kinderen bereikt. Door het vapen te laten zien normaliseren de influencers het en maken ze het onderdeel van een bepaalde ‘lifestyle’. Met de persoonlijke reacties hopen de artsen tot de creators door te dringen: “Door vapen te laten zien in je video’s werk je in feite voor de tabaksindustrie. Dat is heel sluw van ze, maar ik denk dat jij slimmer bent. Want ik kan me niet voorstellen dat jij deze industrie rijk wil maken door jouw volgers verslaafd te maken.” Daarom is de grote hamvraag vanuit de artsen: help je de dodelijke tabaksindustrie rijk te worden aan verslaafde jongeren of help je mij door niet meer te vapen in je content, zodat minder mensen ziek worden? De keuze is aan jou.
Vapen: de snoepwinkel van de tabaksindustrie
Jaarlijks overlijden alleen al in Nederland zo’n 20.000 mensen aan de gevolgen van roken. Om die gestorven rokers te vervangen is de tabaksindustrie voortdurend op zoek naar nieuwe gebruikers: ‘replacement smokers’. Met leuke kleurtjes en zoete smaakjes worden jongeren verleid te beginnen met vapen, wat in veel gevallen uiteindelijk resulteert in de overstap naar sigaretten. In Nederland mag voor (elektronische) sigaretten geen reclame worden gemaakt, ook is het verboden om op TikTok deze producten te promoten. Hier wordt echter nauwelijks op gehandhaafd. Zo maken onwetende creators dus (onbewust) sluikreclame en normaliseren ze het gebruik van de zeer verslavende e-sigaretten.
“Ik haat de tabaksindustrie, maar je moet bijna bewondering hebben voor hun geraffineerde marketing. De e-sigaret wordt gepropageerd als een gezonder alternatief voor de sigaret, wat het natuurlijk absoluut niet is. Door de vele kleurtjes en lekkere smaakjes worden jongeren op een sluwe manier misleid. Elke week raken honderden kinderen hierdoor verslaafd aan roken – een aanzienlijk deel van hen overlijdt daar op termijn aan. Creators hebben niet door dat ze een uithangbord voor de tabaksindustrie zijn, dat is slecht nieuws en hier moet echt zo snel mogelijk verandering in komen,” aldus kinderlongarts Noor Rikkers.
Het ‘coole’ imago van vapen
17% van de jongeren (12 t/m 16 jaar) geeft aan ooit gerookt te hebben. Creators spelen hier een grote rol bij, want jongeren zijn erg beïnvloedbaar door hun ‘idolen’. Vroeger waren dit leraren, ouders, vrienden van de sportclub of de voorbeelden waar ze over lazen in hun favoriete magazine. Tegenwoordig spenderen ze meerdere uren per dag op TikTok; het ongekend populaire en verslavende platform waar vele video’s te zien zijn van ‘vapende’ idolen. Een van die idolen: Dylan Haegens, goed voor 1,5 miljoen volgers op TikTok, geeft aan zich bewust te zijn van de voorbeeldfunctie die hij heeft.
“Ik maak nu al langer dan 10 jaar online content en toen ik begon had ik nooit verwacht dat jongeren de dingen die ik tof vind of laat zien in mijn video’s ook zouden willen. Inmiddels ben ik me hier wel van bewust en hou ik hier ook rekening mee. Ik zal bijvoorbeeld geen energiedrankjes gaan aanprijzen die slecht zijn voor je gezondheid. Gelukkig zijn er veel van mijn collega’s ook bewust mee bezig, maar er zullen altijd mensen zijn die hier toch iets minder op letten. Ik denk dat dat vooral komt omdat ze zelf nog niet doorhebben hoe groot hun invloed is.”
In de confronterende campagnevideo spreekt Dylan met Noor Rikkers over de invloed van vapende creators. Samen roepen ze, via #artsenslaanalarm, op om als creator het goede voorbeeld te geven door geen vapes meer in beeld te brengen. Dus de vraag voor alle creators in Nederland: help je de dodelijke tabaksindustrie of help je de artsen?
Wat kan jij doen?
Help mee en deel de video’s:
- Video: Het gesprek tussen Dylan Haegens en kinderlongarts Noor Rikkers
- Video: Artsen slaan alarm op TikTok
- TikTok account: Artsen Slaan Alarm (@artsenslaanalarm)