Categorie: Nieuws

Twee derde van alle Nederlanders vindt een rookvrije locatie gastvrij. Dus ook de sporters op jouw sportclub! Daarom slaan NOC*NSF en de Rookvrije Generatie de handen ineen om rookvrije sportclubs aan te jagen.

Niet meeroken

“Het is gewoon fijn dat je een sportwedstrijd kijkt zonder dat je om je heen sigarettenrook inademt,” vertelt een vader langs de lijn bij voetbalclub DSS. Een padelster bij tennis- en padelvereniging Pim Mulier vindt het ook fijn dat ze niet meerookt op haar club: “Buiten zitten is toch wel een stuk lekkerder als je niet in iemand anders zijn rook zit. Dus ja, ik vind het top!” 

Minder verleiding

Ook geeft een rookvrije sportclub het goede voorbeeld aan jonge bezoekers. Want zien roken, doet roken. Coach op voetbalclub DSS: “Het lijkt me ook gewoon logisch dat er een rookvrije omgeving is voor de kinderen.” Daarnaast helpen rookvrije plekken rokers en ex-rokers om minder te roken of gestopt te blijven. Tennisser Bob rookt zelf en erkent dit: “Als je iemand met een sigaret ziet, dan ga ik denk ik toch eerder roken.” 

Aan de slag

Kortom: met een rookvrij sportterrein draag je bij aan een gezonde, prettige omgeving en meer sportplezier voor iedereen. Meer dan zestig procent van de sportverenigingen is al rookvrij, maar er is nog werk aan de winkel om in 2025 álle sportclubs rookvrij te maken.

Is jouw sportclub nog niet rookvrij? Wij helpen je graag stap voor stap op weg naar een rookvrij sportterrein. Bekijk de tips en materialen om aan de slag te gaan. 

Laat het zien

Is jouw sportclub al rookvrij? Dan is het belangrijk dat iedereen dit op de club weet. Laat het zien met bijvoorbeeld rookvrij borden, spandoeken, vlaggen en raamstickers. Bestel (gratis) rookvrij materialen. 

Op donderdag 7 november 2024 vond de tweede netwerkbijeenkomst van Nederland Rookvrij plaats. Tijdens inspirerende en interactieve sessies deelden meer dan honderd professionals kennis en ervaringen uit.

Benieuwd naar de belangrijkste tips en inzichten? Je leest ze hieronder.

Hoe spreek je iemand aan die rookt op een rookvrij terrein?

Anneke Peters kan daar als beleidsadviseur vitaliteit bij de RET (sinds 2020 is een rookvrij bedrijf) veel over vertellen. Tijdens haar workshop wisselden deelnemers uit hoe je het best mensen kunt aanspreken die roken op een rookvrij terrein. De belangrijkste tips op een rij:

• Blijf vriendelijk en gebruik een glimlach
  • Zoek eerst de verbinding met iemand en ga dan pas het gesprek aan
  • Communiceer respectvol en met begrip
  • Houd er rekening mee dat niet iedereen het beleid kent
• Communiceer op een positieve manier en vertel wat wél mag
  • Bied een oplossing: waar kan/mag je wel roken?
  • Gebruik rookvrij borden in plaats van borden met verbodstekens
• Betrek iedereen bij het rookvrije terrein, ook rokers en ex-rokers
  • Peer-to-peer communicatie helpt: een roker of ex-roker kan het verhaal vaak beter vertellen dan een niet-roker
• Blijf het rookvrij beleid herhaaldelijk communiceren
  • De kracht van herhaling: communiceer niet alleen bij de start dat het terrein rookvrij is, maar blijf iedereen hiervan op de hoogte houden (bijvoorbeeld 1 of 2 keer per jaar)
  • Streef ernaar dat rookvrij de sociale norm wordt

Bekijk ook dit document voor nog meer tips en tricks voor naleving van een rookvrij terrein.

Roken en stress

Fien Huige (strategisch adviseur bij Pharos) vertelt dat een grote algemene misvatting is dat roken helpt tegen stress. Want: mensen die roken ervaren juist méér stress. En: roken is geen vrije keuze, maar een serieuze verslaving.  

Omdat veel rokers chronische stress ervaren, is het extra moeilijk om te stoppen. Als je stress ervaart, krijg je zin om te roken, omdat dit snel een fijn gevoel geeft: nicotine komt namelijk binnen 7 seconden in je hersenen terecht. Maar dit gevoel is tijdelijk, waardoor je in een vicieuze cirkel terechtkomt: onrust > stress > roken > tevreden > onrust > stress > etc..

Wat is een goede manier om het gesprek over roken aan te gaan? Simpelweg de open vraag stellen ‘Wat betekent roken voor jou?’ geeft veel stof tot gesprek. Hierbij kunnen de volgende materialen goed bij helpen:

• Pharos ontwierp ansichtkaarten in samenwerking met inwoners uit de wijken. Humor is hierbij belangrijk.
• Triggerkaarten die je kunt gebruiken om te laten zien wat een stoppen met roken-coach doet.
• Chat met je sigaret-app: de sigaret in de app maakt de verslaving ‘zichtbaar’.

Alle downloads zijn beschikbaar op www.pharos.nl/rookvrij/.

Hoe bereik je mensen die roken?

Wat werkt wel en wat werkt niet als het gaat om het bereiken van rokers? Claire de Nerée en Monique van Amstel van het Trimbos-Instituut en de Stoplijn leggen uit dat ‘de roker’ helemaal niet bestaat. Dit betekent dus ook dat je niet alle rokers op dezelfde manier kunt bereiken.

Daarom is het belangrijk om goed na te denken over je doelgroep:

• Bij jongeren helpen angstbeelden niet. Wat wel werkt? Ze aanspreken op hun autonomie: je bent verslaafd gemaakt door de tabaksindustrie.
• Bij mensen met een lagere sociale economische positie is het belangrijk om eerst een stopintentie te creëren. Bij deze doelgroep werkt het vooral om in gesprek te gaan: campagnes werken vaak niet, persoonlijk contact wel.
• Bij mensen met een stopintentie is het belangrijk hen te helpen de volgende stap te zetten. En ze het gevoel te geven dat ze zelf een keuze hebben. Een slogan als ‘Ontdekt wat werkt voor jou’  kan dus effectief zijn.
• Bij mensen die de Stoplijn bellen is het belangrijk om zonder oordeel te luisteren en hen uit te leggen dat roken een verslaving is en dus geen vrije keuze. Vertel dat hulp effectief is en vergoed wordt vanuit de basisverzekering.

Wil je rokers bereiken, stel jezelf dan in ieder geval de volgende twee vragen:

• Wie is je doelgroep?
  • Bepaal daarop je boodschap en vorm
  • Kies je kanaal
  • Kies altijd voor begrijpelijke taal
• Beantwoord een vraag
  • Vertel wat mensen willen weten, niet wat je wilt vertellen
  • Geef antwoord op: wat, waarom, hoe, wie en wanneer
  • Vraag AI en zoekmachines om hulp

Rookvrij werken in de zorg

Iedereen heeft recht op een rookvrije werkplek, maar helaas is dit in de praktijk nog niet altijd het geval. Anton van Balkom, aanjager rookvrije zorg, lichtte tijdens zijn workshop toe wat meeroken en derdehands rook is. En tegen welke ethische dilemma’s je aanloopt in de zorg. Met vragen en stellingen gingen de deelnemers in gesprek.

De belangrijkste inzichten:

• In de praktijk rokers medewerkers in de zorg nog vaak mee, vooral in de psychiatrie en thuiszorg.
• Het kan lastig zijn om patiënten en cliënten die roken aan te spreken, omdat je de vertrouwensband niet wilt beschadigen. Het helpt om aan te geven dat iedereen die wil stoppen met roken het verdient om hulp te krijgen.
• De werkgever is aan zet: die heeft de verantwoordelijkheid om medewerkers te beschermen en hen een rookvrije werkomgeving te bieden.
• Als zorgmedeweker is het belangrijk om het goede voorbeeld te geven.
• Er is een cultuurverandering nodig om rookvrij de norm te maken.
• Het kan wél: Jellinek is bijvoorbeeld volledig rookvrij.

Op de website van Rookvrije Zorg vind je tips en toolkits om zorginstellingen rookvrij te maken, zoals deze toolkit voor rookvrij werken in de thuiszorg.

Meer weten?

Op zoek naar meer informatie? Hieronder vind je de presentaties van de workshops:

• Hoe spreek je iemand aan die rookt op een rookvrij terrein?
• Roken en stress
• Hoe bereik je mensen die roken?
• Rookvrij werken in de zorg

Aanstaande ouders willen vaak wel stoppen met roken, maar weten niet altijd hoe. Tegelijkertijd kan het voor zorgverleners lastig zijn om stoppen met roken te bespreken. Er is weinig tijd, je wil weerstand voorkomen en je weet misschien niet waar je naar kunt doorverwijzen. De Taskforce Rookvrije Start introduceert daarom een korte én effectieve stopadviesmethode: het Very Brief Advice plus (VBA+).

Stopadvies in 3 stappen: vraag, vertel, verwijs

Het Very Brief Advice plus (VBA+) is een stopadvies in 3 stappen: je vraagt, je vertelt en je verwijst. Rookt je client? Dan vertel je over effectieve stoppen-met-roken hulp, zoals de telefonische coaching Rookvrije Ouders. Daarna meld je jouw cliënt aan bij de coach.

Volg de gratis e-learning: VBA+ Rookvrije Start

In de nieuwe e-learning leer je hoe je dit stopadvies geeft en hoe je makkelijk en snel verwijst naar de coaches van Rookvrije Ouders. Je kunt kiezen uit 4 varianten van de e-learning, afhankelijk van de doelgroep waar jij mee werkt. De e-learning is gratis en geaccrediteerd. De studieduur is 2 uur. Bestel de e-learning:

• Rookvrij zwanger worden (wensouders)
• Rookvrij zwanger (zwangeren en partners)
• Rookvrij opgroeien(ouders)
• Rookvrij opgroeien – kraamzorg (kraamverzorgenden)

Meer weten?

Kijk op de scholingspagina van Rookvrije Start voor het volledige scholingsaanbod. Download bijvoorbeeld de gesprekskaart met 3 de stappen van VBA+, doe de nieuwe kennisquiz of meld je
aan voor een workshop om te oefenen met het VBA+.

Steeds meer jonge kinderen vapen. Moeten we nu massaal gaan voorlichten op de basisschool? “Liever niet”, betoogt Simone Onrust (senior wetenschappelijk medewerker, Trimbos) in deze blog. “Maar dat wil niet zeggen dat er geen actie nodig is. Basisscholen kunnen namelijk wel andere dingen doen die veel effectiever zijn.”

Uit de laatste ScholierenMonitor blijkt dat steeds meer jonge kinderen vapen. Het deel van de leerlingen uit groep 7 en 8 van het basisonderwijs dat wel eens heeft gevapet, is de afgelopen jaren meer dan verdubbeld. Van 3,2% in 2019 naar 8,2% in 2023. Deze ontwikkeling is zorgelijk, want vapen is zeer schadelijk voor het jonge brein. 

Wat maakt vapen zo aantrekkelijk? 

De laatste jaren zijn de schadelijke gevolgen van vapen regelmatig in het nieuws geweest. De tijd dat mensen niet wisten dat vapen slecht voor je is, ligt daardoor echt achter ons. Maar waarom beginnen steeds meer kinderen er dan toch mee? 

Vapen is aangeleerd gedrag. Net als alle andere schadelijke gewoonten. Kinderen leren door het observeren en imiteren van anderen. Als zij mensen in hun omgeving zien vapen, dan lijkt dit al snel normaal. Hierbij spelen sociale media een grote rol; beelden van vapende jongeren zijn tegenwoordig niet meer weg te denken uit de online omgeving. 

De tabaksindustrie heeft de afgelopen jaren stevig ingezet op een nieuwe generatie nicotineverslaafden. Terwijl de sociale norm ten opzichte van roken door allerlei preventieve maatregelen steeds negatiever is geworden, heeft de industrie hard gewerkt aan het imago van nieuwe producten. Goedkope, kleurrijke wegwerp-vapes met zoete smaakjes werden massaal gepromoot door influencers om jongeren te bereiken en te verleiden. Hoewel deze smaakjes nu verboden zijn, blijft de positieve associatie met vapen bij veel jongeren bestaan. 

Waarom voorlichting onvoldoende werkt 

Als we ongezond gedrag zoals vapen willen terugdringen, kiezen we vaak voor voorlichting. Helaas is er weinig bewijs dat dit ook echt helpt. Natuurlijk is het belangrijk om de risico’s te kennen; anders is er geen reden voor ander gedrag. Maar als we weten dat iets schadelijk is, betekent dit nog niet dat we ons anders gaan gedragen. 

Onze keuzes zijn namelijk niet alleen gebaseerd op rationele overwegingen. Hoe we over iets denken is een mix van allerlei associaties: wat we weten, maar ook hoe we ons ergens bij voelen. Voorlichting over risico’s verandert de meeste van deze associaties niet. Daar komt bij dat jongeren meer waarde hechten aan wat nu leuk of aantrekkelijk is, dan aan mogelijke gevolgen voor later. 

Bij jonge kinderen kan voorlichting zelfs averechts werken. We weten uit onderzoek dat lessen over roken en alcohol op de basisschool kunnen leiden tot nieuwsgierigheid bij kinderen die hier zelf nog niet in geïnteresseerd zijn. Door aandacht te geven aan iets dat in een kleine groep speelt, wek je bovendien de indruk dat iets normaler is dan eigenlijk het geval is.  

Wat dan wel? 

Als we willen voorkomen dat jonge kinderen gaan vapen, dan moeten we ervoor zorgen dat zij hier zo min mogelijk mee in aanraking komen. Basisscholen spelen hierbij een hele belangrijke rol. 

Verreweg de meeste leerlingen uit groep 7 en 8 (91,8%) hebben nog nooit gevapet. Het is daarom belangrijk dat zij in de schoolomgeving niet met vapen in aanraking komen. Het thema vapen moeten dan ook opgenomen worden in het schoolbeleid, waarbij helder vastgelegd wordt hoe regels worden nageleefd en wie waarvoor verantwoordelijk is. Dit beleid moet duidelijk worden gecommuniceerd naar zowel leerlingen als ouders, zodat iedereen weet dat vapen op school niet is toegestaan. Op deze manier geeft de school een duidelijke norm af: vapen is niet normaal en wordt dus niet geaccepteerd! 

Daarnaast kan de school een belangrijke rol spelen in het ondersteunen van ouders. Ouders zijn de sleutel tot het gedrag van hun kind. Door duidelijke regels te stellen en deze consequent te handhaven, geven ze een krachtig signaal af over wat wel en niet acceptabel is. Toch twijfelen veel ouders aan hun eigen invloed. Ze maken zich zorgen over de gezondheidsschade, maar weten niet goed wat ze kunnen doen. Doordat basisscholen meestal goed contact hebben met ouders, kunnen zij een belangrijke schakel zijn om ouders te ondersteunen met praktische handvatten en advies. 

Aan de slag! 

Terughoudend zijn met voorlichting is iets heel anders dan niets doen. Er is wel degelijk een rol weggelegd voor het basisonderwijs bij het terugdringen van vapen onder leerlingen. Een gezonde leerling begint bij een gezonde omgeving en daar kan de school veel in betekenen. 

Meer informatie 

• Ga aan de slag met het preventieprogramma Helder op School 
• Bekijk meer recente cijfers over vapen onder scholieren  
• Bekijk de opvoedtips van Helder Opvoeden rondom vapen

Of bekijk dit blog op de site van Trimbos: https://www.trimbos.nl/actueel/blogs/voorlichten-over-vapen-op-basisscholen-liever-niet/

Robert ten Brink rijdt op 3 september met ‘All you need is Stoptober’ bus door het land

Vandaag vindt de aftrap van Stoptober plaats. En dat doen we op een bijzondere manier: Robert ten Brink rijdt in een speciale ‘All you need is Stoptober’ bus rond door Nederland om bekende én onbekende ambassadeurs op te halen en een hart onder de riem te steken. Zij gaan allemaal de uitdaging aan om vanaf 1 oktober ten minste 28 dagen te stoppen met roken.

Ook nu weer geven een aantal bekende Nederlanders het goede voorbeeld. Dit jaar zijn dat model en mediapersoonlijkheid Sylvia Geersen, augurkenkoning Oos Kesbeke, hiphopartiest Bizzey, influencer Koen Pieter van Dijk en modeontwerper en influencer Lizzy van der Ligt.

Voor Sylvia Geersen betekent Stoptober de stok achter de deur die ze nodig heeft: ‘Als er druk op staat, presteer ik het best. Nu moét ik stoppen met roken, want ik word ambassadrice van Stoptober. Ik heb zin om het roer om te gooien, om weer lekker naar de sportschool te gaan en om fris te worden!’

Oos Kesbeke kijkt ernaar uit dat zijn smaak beter wordt. ‘Ik kan niet goed maathouden, ik rook vaak ongemerkt. Dus ga ik er nu helemaal mee stoppen. Ik zit in het eten en als ik nog beter kan proeven, is dat heerlijk!’

Voor Koen Pieter van Dijk is stoppen met roken zijn laatste verslaving waar hij mee aan de slag gaat: ‘Mijn levensstijl is met 180 graden gedraaid . Met vapen ben ik al gestopt, nu wil ik ook met de sigaret stoppen.’

Bizzey ziet zijn kinderen als motivatie: ‘Ik wil oud worden en mijn kleinkinderen meemaken. Daarnaast vind ik het vervelend dat ik erdoor stink, mijn tanden worden geel, en ik ben een slecht voorbeeld voor mijn kinderen. Ik vind mezelf gewoon zwak.’

Ook Lizzy van der Ligt wil vooral stoppen voor haar kinderen: ‘Zij verdienen een gezonde moeder, en ik wil heel graag het goede voorbeeld geven. Natuurlijk zie ik er ook tegenop, maar ik weet dat het uiteindelijk de moeite waard zal zijn om van die vervelende sigaret af te zijn.’

Ook vapers doen mee 

Stoptober richt zich dit jaar wat meer op de doelgroep waar wordt gevapet en heeft de communicatie hier mede op afgestemd. Vapen wordt een steeds groter probleem in Nederland, vooral onder jongeren.

Hans Snijder, directeur Hartstichting en voorzitter van de Rookvrije Generatie: ‘Stoppen met roken en dus ook vapen is van levensbelang. We zijn enorm trots op iedereen die meedoet met Stoptober. Want elke stopper helpt niet alleen zijn eigen gezondheid vooruit, maar helpt ook mee om de jonge generatie gezond te laten opgroeien. De tabaksindustrie bedenkt steeds weer nieuwe, sluwe manieren om jongeren op alle mogelijke manieren verslaafd te krijgen. Dat zien we ook gebeuren bij de vape-epidemie. Die baart ons grote zorgen, want de nicotine in vapes is superverslavend. Dat onze jeugd rookvrij, en dus nicotinevrij, in goede gezondheid opgroeit, moet vanzelfsprekend zijn. De tabaksindustrie heeft vandaag de dag geen enkel bestaansrecht meer.’

‘All you need is Stoptober’

Vandaag, op 3 september, rijdt Robert ten Brink met de ‘All you need is Stoptober’ bus door het land. Naast de bekende ambassadeurs worden ook een aantal onbekende, regionale ambassadeurs opgehaald. Het stoppen-met-roken avontuur van de ambassadeurs is te volgen op Stoptober.tv en op Facebook, Instagram en TikTok.

Robert ten Brink vindt Stoptober belangrijk: ‘Ik ben op mijn veertigste gestopt met roken, en dat is de beste beslissing van mijn leven geweest. Ik was echt een kettingroker. Als vader kon ik alleen maar hopen dat mijn dochters er niet aan zouden beginnen. Inmiddels ben ik opa, en zie ik met lede ogen aan dat vapen steeds populairder wordt. Ik hoop rokers te inspireren ermee te stoppen.’

Groter stopmoment dan 1 januari

In 2014 werd Stoptober voor het eerst in Nederland georganiseerd, en sindsdien is de actie niet meer weg te denken. Inmiddels is stoppen met roken op 1 oktober populairder dan het voorheen traditionele stopmoment op 1 januari. In de afgelopen tien jaar hebben meer dan 550.000 mensen meegedaan aan Stoptober.

Vincent Karremans, Staatssecretaris Jeugd, Preventie en Sport: “Ik vind het ontzettend belangrijk dat rokers en vapers de juiste ondersteuning krijgen bij het stoppen met roken en vapen. Het is namelijk echt niet makkelijk om van deze vervelende verslaving af te komen. Stoptober is het aangewezen moment om de poging te wagen, omdat stoppers elkaar deze maand kunnen motiveren en ondersteunen. Het is bewezen dat samen stoppen echt werkt, het vergroot de kans op blijvend succes.”

Gratis app

Iedereen die aan Stoptober meedoet, kan zich vanaf 3 september inschrijven via de website stoptober.nl. Vanaf 21 september is de bijbehorende gratis app te downloaden die dagelijkse steun biedt. De 28-dagen-niet-roken-reis begint op 1 oktober 2024.

Gratis Magazine

Alle deelnemers van Stoptober kunnen het Stoptober Magazine gratis ophalen bij een Kruidvatvestiging bij hen in de buurt. In het magazine staan inspirerende verhalen van bekende en onbekende Nederlanders en veel tips om de 28 dagen door te komen.

Speciaal aanbod voor bedrijven

Naast ondersteuning voor individuele deelnemers heeft Stoptober, net als voorgaande jaren, een speciaal aanbod voor bedrijven en organisaties die stoppen met roken bij hun medewerkers onder de aandacht willen brengen. Bedrijven kunnen via www.stoptober.nl promotiematerialen bestellen en aanvullende trainingen kiezen. Stoptober is een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), KWF, de Hartstichting, Longfonds, het Trimbos-instituut,  GGD GHOR Nederland en Gezondheidsfondsen voor Rookvrij.

Albert Heijn, Landal GreenParks, NS, ProRail, Café-Restaurant Amsterdam en sportclubs geven het goede voorbeeld. Steeds meer bedrijven en organisaties sluiten zich aan bij de beweging op weg naar een Rookvrije Generatie. Want rookvrij = gastvrij!

Vakantieparken, terrassen en perrons

“De gezondheid van onze medewerkers en gasten gaat boven alles.” Daarom kiest Landal Rabbit Hill als één van de eerste vakantieparken voor rookvrije buitenplekken. Café-Restaurant Amsterdam heeft al jaren een rookvrij terras en is daarmee een mooi voorbeeld voor andere horecazaken: “Zo kan iedereen ongestoord genieten van het eten en de omgeving. Blije klanten en geen omzetdaling: een rookvrij terras kent alleen maar voordelen.” Ook alle stations en perrons van NS en ProRail zijn rookvrij: “Voor ons is rookvrij, gastvrij. De meeste reizigers reizen graag rookvrij.”

Steeds meer rookvrije plekken

Twee derde van alle Nederlanders vindt een rookvrije locatie gastvrij. De meeste niet-rokers én rokers zijn dus blij met rookvrije plekken. Het voorkomt meeroken en geeft het goede voorbeeld aan jonge bezoekers. Want zien roken, doet roken. Ook helpen rookvrije plekken rokers en ex-rokers om minder te roken of gestopt te blijven. 

Jouw plek ook rookvrij?

Wil je jouw organisatie of omgeving ook rookvrij maken? Bekijk de inspiratie en tips. 

Meld je aan voor de netwerkbijeenkomst van Nederland Rookvrij

Wil jij inspiratie opdoen en kennis uitwisselen met andere professionals over het thema rookvrij? Meld je dan aan voor de netwerkbijeenkomst op donderdag 7 november van 13.00 uur tot 17.30 uur. De locatie is Domus Medica en deelname is kosteloos.

Programma

13.00 – 13.30 uur: Inloop
13.30 – 14.15 uur: Plenaire opening door Daniëlle Cohen
14.30 – 15.15 uur: Workshopronde 1
15.30 – 16.15 uur: Workshopronde 2
16.30 – 17.00 uur: Afsluiting met discussie
17.00 – 17.30 uur: (Alcoholvrije) netwerkborrel

We starten de bijeenkomst plenair met een inspirerende sessie van Daniëlle Cohen, longpatholoog LUMC, initiatiefnemer van Vapen #jouwkeuze en deelnemer van de coalitie Artsen Slaan Alarm. Als long- en hoofd hals patholoog ziet Daniëlle onder de microscoop elke dag de cellen van patiënten die ziek werden door roken. Bijna al deze patiënten raakten verslaafd als tiener. En ook vandaag de dag worden elke dag weer nieuwe jongeren nicotineverslaafd – vaak via e-sigaretten. Deze vape-epidemie was voor haar de druppel om in actie te komen. In oktober 2023 richtte zij samen met collega Frank Borm het platform Vapen #jouwkeuze op (www.vapenjouwkeuze.nl). In korte tijd groeide dit initiatief uit tot een landelijke organisatie. Inmiddels hebben honderden artsen uit heel Nederland gastlessen verzorgd en hun ervaring via social gedeeld met vele positieve en bemoedigende reacties. Dit sneeuwbaleffect van boze zorgprofessionals die zich uitspreken, is misschien wel net zo belangrijk als de gastlessen zelf. Daniëlle deelt in haar verhaal de laatste inzichten over de vape-epidemie in Nederland en gaat in op de rol en verantwoordelijkheid die zorgprofessionals hebben in het aankaarten ervan.

Na deze inspirerende sessie gaan we in groepen uiteen om in workshops over specifieke thema’s in gesprek te gaan en kennis uit te wisselen. Je kunt kiezen uit de volgende workshops: 

• Hoe spreek ik iemand aan die rookt op een rookvrij terrein?– Anneke Peters, beleidsadviseur vitaliteit bij de RET
  De RET, het Rotterdamse OV-bedrijf, is sinds 2020 een rookvrije organisatie. De RET wil collega’s een gezonde werkomgeving bieden: daarom zijn alle RET-locaties rookvrij. Maar hoe spreek je mensen aan die roken op een rookvrij terrein? Of voor de ingang? In deze workshop gaan we in gesprek over hoe positieve emotie en communicatie hierbij kunnen helpen.
• Roken en stress – Fien Huige, strategisch adviseur bij Pharos
  Wat hebben stress en roken met elkaar te maken? Wat betekent het om chronische stress te hebben en waarom is het zo moeilijk om van een nicotineverslaving af te komen als je chronische stress hebt? In deze interactieve workshop legt Fien uit wat chronische stress is en wat het effect ervan is. We gaan dieper in op wat een nicotineverslaving inhoudt en waarom chronische stress het extra moeilijk maakt om te stoppen. Ze deelt een aantal praktische gespreksmiddelen om roken vanuit het brede gesprek, rekening houdend met stress, effectief en warm bespreekbaar te maken. Tijdens de workshop kun je volop vragen stellen, cases en ervaringen delen.
• Hoe bereik je mensen die roken? – Monique van Amstel, Marlies Ketelaar en Claire de Nerée, Trimbos-Instituut
  In Nederland rookt 13,5% van de mensen boven de 18 jaar elke dag (cijfers 2023). Dat zijn zo’n 1,4 miljoen mensen. Wie zijn ‘de rokers’? En hoe bereik je ze? In deze workshop vertelt het team van www.ikstopnu.nl en de Stoplijn hoe zij rokers bereiken en motiveren tot stoppen. Van een massale campagne, tot met een busje de markt op. Met persoonlijk advies, een folder of TikTok-filmpjes. Wat werkt wel en wat werkt niet? Tijdens de workshop leggen we cases en stellingen voor. Je kunt ook vragen stellen en ervaringen delen.
• Rookvrij werken in de zorg – Anton van Balkom, aanjager rookvrije zorg
  Wat is meeroken en wat is derdehands rook? Wat is de schade hiervan en wat kunnen we zelf en onze werkgevers doen om deze schade te voorkomen? In deze workshop gaat Anton van Balkom in op deze problematiek en neemt hij je mee in enkele (ethische) dilemma’s rondom meeroken in de zorg.

Platform Doei Tabaksindustrie roept recruiters en wervingsbureaus op geen vacatures meer te plaatsen voor banen binnen de tabaksindustrie. Het platform stelt de misleidende werving van de tabaksindustrie aan de kaak en komt zelf met een eigen, eerlijke wervingscampagne.

Met misleidende wervingsteksten in haar eigen vacatures presenteert de tabaksindustrie zich als een vooruitstrevende werkgever die staat voor het realiseren van een rookvrije toekomst, die zelfs geschiedenis gaat schrijven. Een reis die je volgens de industrie niet mag missen, zo houdt de tabaksindustrie toekomstige nieuwe werknemers voor. Het is hoog tijd om te laten zien hoe ridicuul en misleidend deze voorstelling van zaken is, zo stelt Doei Tabaksindustrie, een initiatief van de Rookvrije Generatie (Hartstichting, KWF en Longfonds).

Samenleving misleiden
Met een eigen wervingscampagne ‘Werken bij de tabaksindustrie’ vertelt Doei Tabaksindustrie het échte verhaal: de tabaksindustrie is op zoek naar de nieuwe collega die precies weet hoe je jongeren kunt verleiden, uiteraard bereid is om ethische grenzen te overschrijden en de samenleving te misleiden.

 “We doen een maatschappelijk beroep op recruiters en wervingsbureaus niet meer bij te dragen aan deze valse voorstelling van zaken”, zegt Hans Snijder voorzitter van de Rookvrije Generatie en directeur van de Hartstichting. “Met een industrie die dodelijke en schadelijke producten verkoopt, op doortrapte wijze de samenleving misleidt en jongeren verslaafd probeert te maken, moet je geen zaken willen doen.”

Immoreel
Werken bij de tabaksindustrie is volgens de Hartstichting, KWF en Longfonds het logische vervolg op de aanklacht tegen de tabaksindustrie bij de lancering van Doei Tabaksindustrie. Snijder: “Met Bedankt voor het roken lieten we al zien hoe bizar het is dat de tabaksindustrie onderdeel is van onze samenleving. Onze wervingsvideo’s van Werken bij de tabaksindustrie leggen bloot hoe absurd de juichverhalen zijn waarmee de tabaksindustrie personeel probeert te werven.” Het tekent volgens Snijder de totaal immorele DNA van een industrie waarin misleiding en winstbejag de enige drijfveren zijn.

Misstanden
Doei Tabaksindustrie is een beweging voor iedereen die strijdt voor een maatschappij zonder tabaksindustrie. Ruim twee derde van de jongeren vindt dat de tabaksindustrie moet ophouden te bestaan vanwege alle misstanden waarbij de industrie betrokken. Want vooral deze groep is makkelijk slachtoffer van de tabaksindustrie. De schrikbarende toename van jongeren die vapen toont aan dat het trucje van de tabaksindustrie om kinderen en jongeren in de val van de nicotineverslaving te lokken, nog steeds werkt.

Op 5 juni 2024 vindt het volgende webinar van het netwerk Nederland Rookvrij plaats. Het thema van dit webinar is ‘Rookvrije omgevingen en naleving’.

Schrijf je in voor dit webinar.

Programma

Waar staan we met het draagvlak van verschillende omgevingen en wat doet een rookvrije omgeving met een roker en ex-roker? Welke rol heeft de NVWA nu het op steeds meer plekken verboden is om te roken, zoals in de horeca, op schoolpleinen en op treinstations? Hoe gaat het met de naleving van het smaakjesverbod? En welke rol hebben wij als partijen en individuen?

Het komt allemaal aan bod tijdens dit webinar. Ook lichten praktijkvoorbeelden vanuit de sport, het openbaar vervoer en het onderwijs toe hoe zij de naleving van hun rookvrije omgeving aanpakken, waarbij ze hun tips en ervaringen delen.

Wanneer?

5 juni 2024 van 15.30 uur – 16.45 uur.

Voor wie?

Ben je werkzaam in de zorg, bij een GGD, de gemeente of ben je een bestuurder? Of werk je bij een organisatie of vereniging en ben je bezig met een rookvrij-beleid? Dan verwelkomen we je graag bij deze online bijeenkomst.

Terugkijken

Het netwerk Nederland Rookvrij wil met een serie van webinars mensen en organisaties inspireren tot het nemen van verdere stappen en aanzetten tot samenwerking voor het realiseren van een rookvrije samenleving. Je kunt vorige webinars terugkijken via www.nederlandrookvrij.nl/webinars.

Vragen?

Heb je vragen over dit webinar? Stuur dan een e-mail naar info@nederlandrookvrij.nl.

In 2023 zijn er weer veel stappen gezet voor een rookvrije samenleving. Hieronder lees je een greep uit de gebeurtenissen:

• ENSP (European Network for Smoking and Tobacco Prevention) en de Spaanse organisatie No Fumadores lanceren het burgerinitiatief ‘Tabaksvrije omgeving en de eerste Europese tabaksvrije generatie in 2030’. Eén van de doelen is dat er in Europa een generatiegebonden verkoopverbod komt. 
   
• De Taskforce Rookvrije Start lanceert de nieuwe campagne ‘Laat onze dromen niet in rook opgaan’. De taskforce roept zorgverleners op om (aanstaande) ouders actief te begeleiden naar passende stoppen-met-rokenzorg. 
   
• Steeds meer Nederlanders vinden het belangrijk dat onze samenleving zich inzet voor een Rookvrije Generatie. Hoe is dat ontstaan? Marc Willemsen (hoogleraar Tabaksontmoediging) en Jasper Been (kinderarts-neonatoloog) geven ons een geschiedenisles!  
   
• Provincie Drenthe onthult in maart de eerste officiële rookvrije bushalte. De provincie maakt in totaal 922 bushaltes rookvrij! In december kondigt Friesland aan in 2024 alle 2700 bushaltes rookvrij te maken. 
   
• Maandag 14 maart stemde de Tweede Kamer in met een aantal belangrijke moties op weg naar een Rookvrije Generatie: waaronder een neutraal uiterlijk van e-sigaretten en gemeenten de bevoegdheid geven om nieuwe tabakszaken te kunnen weren.   
   
• De nieuwe cijfers van het CBS laten zien dat het aantal rokers in Nederland verder daalt. In 2022 gaf 18,9% van de volwassen rokers aan wel eens te roken. In 2021 was dat nog 20,6%. Helaas zijn nieuwe cijfers van het Trimbos-Instituut alarmerend: bijna net zoveel jongeren vapen als roken. 21,7 procent van de Nederlandse jongeren en jongvolwassenen (12 tot en met 25 jaar) gebruikte het afgelopen jaar een e-sigaret. Ruim een kwart (27%) rookte sigaretten. En 69,1% van de jongeren die maandelijks een e-sigaret gebruiken, roken óók maandelijks sigaretten. 
   
• Artsen slaan alarm en geven met een actie in maart TikTok-influencers de keuze: help je de dodelijke tabaksindustrie of help je mij?  
   
• Per 1 april steeg de accijns op tabak met ruim 1 euro, ruim twee jaar na de laatste accijnsverhoging op tabak. 
   
• G.S.Z.V. De Golfbreker is de eerste rookvrije studentensportvereniging van Nederland! 
    
• In de periode 2018-2022 onderzochten het Amsterdam UMC, Tranzo en Tilburg University het rookvrij beleid op Nederlandse voetbal-, hockey-, tennis- en korfbalverenigingen. In 2023 verscheen een factsheet met tips voor sportverenigingen en gemeenten. 
   
• Tijdens het NNvT congres op vrijdag 14 april zijn de nieuwste inzichten uit tabaksonderzoek besproken. ZonMw en Gezondheidsfondsen voor Rookvrij verzorgden gezamenlijk de sessie ‘Onderzoeksagenda Tabaksontmoediging: zijn we op de goede weg?’.  
   
• Twee derde van de Nederlanders wil rookvrije films, series en socials, blijkt uit nieuw onderzoek. Mediamakers staan op en spreken zich uit voor rookvrije media in een nieuwe campagne van de Rookvrije Generatie, met in totaal 20,9 miljoen impressies, 4,5 miljoen videoviews en ruim 1 miljoen bioscoopzoekers die de campagnefilm zagen.  

• Meerdere dagattracties werden (grotendeels) rookvrij, waaronder Safaripark Beekse Bergen, Vogelpark Avifauna en Aviodrome!  
   
• Over de hele wereld – waaronder Nederland – is er steun voor het rookvrij maken van plekken waar kinderen komen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van het Erasmus MC en de University of Edinburgh.  
   
• Op 31 mei, op Wereld Niet Roken Dag roept Doei Tabaksindustrie op tot ‘Wereld Niet Verkopen Dag’. 
   
• Het boek ‘In iedere roker zit een stopper’ komt uit. Het boek geeft tips en handvatten voor zorgverleners over hoe je rokers kunt motiveren en adviseren om te stoppen met roken. 
   
• Op Wereld Niet Roken Dag vragen Amersfoortse kinderen aandacht voor het rookvrije stationsplein van Amersfoort Centraal met een zelfontworpen stoeptegel.  
   
• Gemeente Utrecht zet zich in om het aantal verkooppunten van tabak terug te dringen en maakt de vestiging van nieuwe tabaksspeciaalzaken in Utrecht voorlopig onmogelijk via een voorbereidingsbesluit.  
   

• 4 Jumbo-filialen stoppen halverwege 2023 op eigen initiatief met de verkoop van tabaksproducten.  
   
• Rookpreventie Jeugd (RPJ) eist dat de NVWA optreedt tegen sigaretten die de roker meer gif laten inhaleren dan wettelijk is toegestaan (de sjoemelsigaret) en gaat in hoger beroep. Later dit jaar verwijst het College van Beroep voor het bedrijfsleven de zaak opnieuw naar het Hof van Justitie van de Europese Unie. 
   
• De Avondvierdaagse in Voorthuizen is dit jaar voor het eerst rookvrij!  
   
• Hartstichting, KWF en Longfonds reageren op 26 juni met teleurstelling op het uitstel van het smaakjesverbod op e-sigaretten/vapes.  
   
• Per 1 juli is de online verkoop van rookproducten niet meer toegestaan. Producten zoals sigaretten, shag, e-sigaretten (vapes) en navulvloeistoffen zijn alleen nog te koop in fysieke winkels. ‘Verkoop op afstand’ (bijvoorbeeld via webshops, social media, telefoon, chat of mail) is vanaf nu strafbaar.  
   
• Albert Heijn kondigt aan vanaf 1 januari 2024 geen tabaksproducten meer te verkopen.  
   
• Meerdere festivals zetten stappen richting rookvrij! De duizenden bezoekers van het Tina Festival ervaren in september dat een rookvrij festival ontzettend leuk is. Festival Into The Great Wide Open op Vlieland is al een paar jaar (grotendeels) rookvrij. In Harderwijk vond ZieZo’s Zomerfestival plaats, ook volledig rookvrij.  
   
• De Gezondheidsfondsen voor Rookvrij laten weten het schokkend te vinden dat de tabaksindustrie geld verdient met de verkoop van medische producten tegen ernstige ziektes door roken én aan hulpmiddelen om van een rookverslaving af te komen. Hans Snijder (directeur Hartstichting) schreef hierover een opiniestuk voor het Algemeen Dagblad. 
   
• Onderzoek van Gezondheidsfondsen voor Rookvrij laat zien dat rookvrije omgevingen niet alleen kinderen het goede voorbeeld geven, maar ook rokers en ex-rokers kunnen helpen. 
   
• In de zomer deelde de Rookvrije Generatie leuke tips voor rookvrije zomeruitjes! Vele regionale nieuwsmedia deelden dit artikel en op de Rookvrije Generatie kanalen deden bijna 50.000 mensen inspiratie op voor een rookvrije zomer. 

• Steeds meer campings en vakantieverblijven worden rookvrij. Dat is goed nieuws, want tweederde van de Nederlanders vindt dat campingplekken, vakantiehuisjes, buitenzwembaden, terrassen en speeltuinen op vakantieparken en campings rookvrij moeten zijn. Twee voorbeelden zijn Vakantiepark Landal Twenhaarsveld en Kampeerterrein Stortemelk op Vlieland. 
   
• Nederland scoort goed op de nieuwe Tobacco Control Scale. De stappen die Nederland zet op weg naar een Rookvrije Generatie zijn een goed voorbeeld voor andere landen. 
   
• Gemeente Den Haag en Gemeente Goeree-Overflakkee maken een gedeelte van het strand rookvrij. 
   
• Er is veel media-aandacht voor reclame voor nicotinezakjes op de Grand Prix van Zandvoort. De verkoop hiervan is in Nederland verboden.  
   
• Een jong onderzoeksteam van de Rookvrije Generatie ging deze zomer op pad met de vraag ‘is een rookvrije ingang gastvrij’? Het antwoord is duidelijk: ja! Steeds meer winkels en organisaties kiezen voor een rookvrije ingang! 
   
• Rapper The Dean (Daan Boom) is klaar met de tabaksindustrie en brengt het nummer ‘Doei Tabaka! uit.  
   
• In aanloop naar de verkiezingen deelt de Rookvrije Generatie het verkiezingspamflet ‘Samen op weg naar een Rookvrije Generatie’ met maatregelen die hard nodig zijn om kinderen te beschermen tegen (mee)roken en de verleidingstactieken van de tabaksindustrie.  
   
• Op Prinsjesdag wordt bekend dat de tabaksaccijns per 1 april 2024 flink omhooggaat. De prijs van sigaretten wordt bijna 11 euro en die van shag bijna 25 euro. Hartstichting, KWF en Longfonds reageren op de geplande verhoging van de accijnzen op tabaksproducten: ‘weer een mooie stap op weg naar een Rookvrije Generatie’ 
   
• De Gezondheidsfondsen voor Rookvrij doen samen met milieu- en gezondheidsorganisaties een dringende oproep aan de politiek: maak zo snel mogelijk werk van een verbod op sigarettenfilters & meer rookvrije omgevingen!  
   

• Vanaf 1 oktober gingen meer dan 50.000 rokers de uitdaging aan om 28 dagen niet te roken tijdens de tiende editie van Stoptober. Zij deden dit samen met de ambassadeurs van dit jaar: Maxime Meiland, Herman Brusselmans en Sergio Vyent, die alle drie de rookvrij zijn gebleven! 
   
• In samenwerking met Oxfam Novib en andere maatschappelijke organisaties (waaronder de GvRV) is de Financial Exclusions Tracker gelanceerd: een website met een lijst van bedrijven die door financiële instellingen worden uitgesloten, omdat die bedrijven verantwoordelijk zijn voor vervuiling, ontbossing of schending van mensenrechten.   
   
• Artsen slaan alarm om de extreem verslavende e-sigaret/vape. Zij roepen ouders op om met hen samen te werken en het gesprek met hun kind over vapen aan te gaan.  
   
• Op donderdag 25 oktober 2023 was de eerste netwerkbijeenkomst van Nederland Rookvrij. Tijdens inspirerende en interactieve sessies deelden professionals kennis en ervaringen voor een rookvrije samenleving.  
   
• Issuemakers interviewt GvRV-voorzitter Carla van Gils in aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen: ‘de maatschappij vraagt om rookvrij’.   
   
• Hans Snijder, directeur Hartstichting, schrijft, mede namens KWF en Longfonds, het opiniestuk ‘Blokkeren van accijnsverhoging tabak bezorgt rokers alleen langere, iets goedkopere verslaving’ voor de Volkskrant.  
   
• Op 30 oktober roepen 22 gezondheidsfondsen politieke partijen op: Kies voor een Gezonde Generatie. Maak de omgeving van onze kinderen en jongeren gezonder. Want een gezondere omgeving, leidt tot een gezondere, rookvrije generatie.  
   
• Meer dan 2.500 sportclubs hebben inmiddels een rookvrij terrein! NOC*NSF roept met de campagne ‘De sport wordt rookvrij’ sportverenigingen op hun club ook rookvrij te maken. 
   
• RookStopZorg vraagt met een ludieke film aandacht voor het stoppen-met-rokenadvies in de dagelijkse praktijk van de zorgverlener. Met een nieuwe campagne willen ze het logisch maken om rookgedrag bespreekbaar te maken en te verwijzen naar goede stoppen-met-rokenzorg. 

• 80% van alle rokers wil graag van zijn of haar verslaving af. Maar stoppen met roken is vaak een proces van vallen en opstaan. Gemiddeld zijn er 6 pogingen nodig om succesvol te kunnen stoppen. Daarom sprekers rokers niet-rokers aan met de vraag of zij hen kunnen helpen en ondersteunen in hun stopproces met de campagne ‘Beste niet-roker‘.

Bekijk ook dit jaaroverzicht van Nationaal Expertisecentrum Tabaksontmoediging (onderdeel van het Trimbos-Instituut).

Mis je een belangrijke mijlpaal in dit overzicht? Stuur dan een e-mail naar info@nederlandrookvrij.nl.