Ongeveer driekwart van de gerookte sigarettenpeuken wordt weggegooid op straat en belanden in het milieu. Door de giftige stoffen die achterblijven op de peuken en de plastics waar het filter van gemaakt is, vormen peuken een forse bedreiging voor de natuur en dieren. Dat blijkt uit de factsheet ‘Milieuschade door peukenafval’ van het Trimbos-Instituut.
Mens én milieu
Arts-epidemioloog van het Trimbos-instituut Esther Croes: “Een groot deel van het zwerfafval in Nederland bestaat uit sigarettenpeuken. Deze peuken veroorzaken aanzienlijke schade aan het milieu. Stoppen met roken is de beste oplossing. Daarmee sla je als roker drie vliegen in één klap: het is goed voor je gezondheid, voor de mensen in je omgeving én voor de natuur.”
Stop met roken: goed voor het milieu
Sigarettenpeuken worden aangetroffen in de maag van vissen, zoogdieren en vogels. Daarnaast vertragen peuken de groei van planten. Wereld Niet Roken Dag (31 mei) staat in het teken van de schade die tabak brengt aan het milieu. Het Trimbos-instituut heeft daarom op een rij gezet wat er gebeurt met sigarettenpeuken die op straat of in de natuur belanden. Croes: “En dat is dan alleen nog maar het eind van de tabaksketen. De teelt en productie zorgen voor ontbossing en afname van de biodiversiteit.”
Eén sigaret kan 1000 liter water vervuilen
Met name voor in het water levende organismen zijn sigarettenpeuken giftig en leiden ze tot veranderd gedrag, veranderingen in het DNA-materiaal, onderdrukking van de ontwikkeling en zelfs tot sterfte. Eén sigarettenpeuk kan 1000 liter water vervuilen. Onderzoek toont dat bij een concentratie van één sigarettenpeuk per liter water de helft van de vissen dreigt te overlijden. Peuken hebben ook een effect op planten. Zo houden ze de groei van sommige gewassen tegen en worden nicotinevervuilingen teruggevonden in bijvoorbeeld basilicum en pepermunt.
Hoe gif uit tabaksrook in de natuur terechtkomt
De peuk van een filtersigaret bestaat uit een filter en een klein stukje niet-opgerookte sigaret. Het sigarettenfilter bestaat uit stevig samengeperste plastic vezels (celluloseacetaat), waar door het roken giftige en kankerverwekkende stoffen in achterblijven. Sigarettenpeuken komen door de wind, regen en via het riool gemakkelijk terecht in zoet- en zoutwater. Croes: “Uit de miljarden sigarettenpeuken die in het milieu terechtkomen, lekken jarenlang zware metalen en nicotine de natuur in.”
Stoppen met roken de beste oplossing
Er is geen structurele oplossing voor de schade die sigarettenpeuken toebrengen. Croes: “Biologisch afbreekbare sigarettenfilters lossen het probleem niet op omdat daar nog steeds metalen, nicotine en teer uit wegsijpelen in de omgeving. Soms zelfs in hogere concentraties dan niet-biologisch afbreekbare sigarettenfilters. Stoppen met roken is de beste oplossing. Maar omdat de filters van sigaretten écht een nutteloos product zijn, zouden ze beter kunnen worden afgeschaft. Dat levert winst op voor mens én milieu.”
Bron: Trimbos-Instituut
